چه آزمایشاتی برای ریزش مو باید انجام شود؟
ریزش مو یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه می‌شوند و می‌تواند دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، تغییرات هورمونی، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، استرس و برخی بیماری‌ها داشته باشد. برای تشخیص علت دقیق ریزش مو و انتخاب روش درمانی مناسب، انجام آزمایش‌های چکاپ ریزش مو از اهمیت بالایی برخوردار است. این آزمایش‌ها که توسط متخصصین پوست و مو تجویز می‌شوند، به بررسی سطح ویتامین‌ها، مواد معدنی، هورمون‌ها و سایر فاکتورهای خونی مرتبط با سلامت مو می‌پردازند و می‌توانند به شناسایی زودهنگام مشکلات زمینه‌ای و پیشگیری از ریزش موی بیشتر کمک کنند. این مقاله از کلینیک زیبایی هیوا برای بررسی آزمایشات چکاپ ریزش موتهیه شده است.
کلینیک زیبایی هیوا یکی از معتبرترین مراکز کاشت مو در یزد است. افرادی که در این شهر دچار کم پشتی مو هستند و یا متقاضی کاشت مو هستند می توانند از طریق شماره های مندرج در سایت نوبت مشاوره دریافت کنند.
چه عواملی باعث ریزش مو می شوند؟
ریزش مو، مشکلی شایع است که می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد. از عوامل ژنتیکی و تغییرات هورمونی گرفته تا استرس و کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی، همگی می‌توانند در ریزش مو نقش داشته باشند. شناخت این عوامل و آگاهی از نشانه‌های هشداردهنده می‌تواند به شما در مدیریت و درمان این مشکل کمک کند.
ژنتیک
یکی از مهم‌ترین دلایل ریزش مو، عوامل ژنتیکی است. اگر در خانواده شما سابقه ریزش مو وجود داشته باشد، احتمال اینکه شما نیز به این مشکل دچار شوید بیشتر است. این نوع ریزش مو معمولا با افزایش سن و به تدریج اتفاق می‌افتد.
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی نیز می‌توانند موجب ریزش مو شوند. بارداری، زایمان، یائسگی و اختلالات تیروئید از جمله شرایطی هستند که می‌توانند باعث تغییرات هورمونی و در نتیجه ریزش مو شوند.
استرس
استرس یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند به ریزش مو منجر شود. استرس‌های شدید و طولانی مدت می‌توانند بر چرخه رشد مو تاثیر گذاشته و باعث ریزش آن شوند.
تغذیه نادرست
تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز می‌توانند در ریزش مو نقش داشته باشند. کمبود آهن، ویتامین D، زینک و سایر مواد مغذی ضروری می‌تواند باعث تضعیف فولیکول‌های مو و ریزش آنها شود.
آزمایشات چکاپ ریزش مو
اگر تشخیص علت ریزش مو به موقع انجام شود می توان از ریزش موها می توان جلوگیری کرد. یکی از اقداماتی که می توانید حتی بدون دستور پزشک انجام دهید درخواست آزمایش چکاپ برای ریزش مو است. آزمایش های لازم برای ریزش مو پارامترهای زیادی دارد که می بایست هر کدام بررسی و آزمایش شوند. برای تشخیص علت دقیق ریزش مو، معمولا پزشک متخصص پوست و مو پس از بررسی وضعیت بیمار و معاینه بالینی، آزمایش‌های خاصی را تجویز می‌کند. این آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند.
آزمایش خون
این آزمایش به بررسی سطح هورمون‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر فاکتورهای خونی که می‌توانند بر ریزش مو تأثیر بگذارند، می‌پردازد. به عنوان مثال، کمبود آهن، ویتامین D، ویتامین B12، روی و سلنیوم می‌تواند منجر به ریزش مو شود. همچنین، اختلالات تیروئید و عدم تعادل هورمون‌های جنسی نیز می‌توانند در ریزش مو نقش داشته باشند.
آزمایش پوست سر
در برخی موارد، پزشک ممکن است نمونه‌ای از پوست سر را برای بررسی بیشتر بردارد. این نمونه‌برداری می‌تواند به تشخیص بیماری‌های پوستی مانند قارچ، لیکن پلان و سایر اختلالات که می‌توانند باعث ریزش مو شوند، کمک کند.
آزمایش مو
در این آزمایش، پزشک تعدادی از تارهای مو را برای بررسی ساختار و سلامت آنها جدا می‌کند. این آزمایش می‌تواند به تشخیص برخی از بیماری‌های مو مانند آلوپسی آره آتا و تلوژن افلوویوم کمک کند.
بررسی میزان هموگلوبین خون
هموگلوبین، پروتئین حیاتی موجود در گلبول‌های قرمز خون است که وظیفه‌ی انتقال اکسیژن از ریه‌ها به سراسر بدن و همچنین بازگرداندن دی‌اکسید کربن به ریه‌ها را بر عهده دارد. این پروتئین نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت و عملکرد صحیح اعضای بدن ایفا می‌کند. سطح هموگلوبین خون در آزمایش CBC اندازه‌گیری می‌شود و می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد وضعیت سلامت فرد ارائه دهد.
محدوده طبیعی هموگلوبین در مردان بین ۱۳ تا ۱۶ گرم در دسی‌لیتر و در زنان بین ۱۱ تا ۱۵ گرم در دسی‌لیتر است. کاهش سطح هموگلوبین از این مقادیر می‌تواند نشانه‌ای از کم‌خونی باشد که به دلایل مختلفی از جمله کمبود آهن، کمبود ویتامین B۱۲، کمبود فولات، خونریزی، برخی سرطان‌ها، بیماری‌های کلیوی و کبدی، کم‌کاری تیروئید و تالاسمی رخ می‌دهد.
کم‌خونی می‌تواند منجر به علائمی مانند خستگی، ضعف، سرگیجه، تنگی نفس، رنگ پریدگی و ریزش مو شود. بنابراین، اندازه‌گیری سطح هموگلوبین و بررسی علل احتمالی کم‌خونی از اهمیت بالایی برخوردار است.
بررسی وضعیت تیروئید و هیپوفیز
یکی از عوامل مهم و موثر در ریزش مو، عملکرد غده تیروئید است. غده تیروئید با تولید هورمون‌های تیروئیدی، نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن ایفا می‌کند. هرگونه اختلال در عملکرد این غده، می‌تواند منجر به مشکلاتی از جمله ریزش مو شود. در واقع، کم‌کاری و پرکاری تیروئید هر دو می‌توانند باعث ریزش مو شوند. در کم‌کاری تیروئید، بدن به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند و در نتیجه، متابولیسم بدن کند می‌شود. این مسئله می‌تواند منجر به ریزش مو، خشکی پوست و ناخن، خستگی و افزایش وزن شود. در مقابل، در پرکاری تیروئید، بدن بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کند و متابولیسم بدن سرعت می‌گیرد. این مسئله می‌تواند منجر به ریزش مو، لاغری، تپش قلب، اضطراب و بی‌خوابی شود. بنابراین، برای تشخیص علت ریزش مو، انجام آزمایش تیروئید از اهمیت بالایی برخوردار است. در این آزمایش، سطح هورمون‌های تیروئیدی و همچنین هورمون محرک تیروئید (TSH) که توسط غده هیپوفیز تولید می‌شود، اندازه‌گیری می‌شود.
بررسی میزان آهن بدن
یکی از عوامل مهم در ریزش مو، کمبود آهن در بدن است که می‌تواند به طور مستقیم بر سلامت و رشد موها تأثیر بگذارد. آهن نقش مهمی در تولید هموگلوبین، ایفا می‌کند. هنگامی که سطح آهن در بدن کاهش می‌یابد، تولید هموگلوبین نیز کاهش می‌یابد و در نتیجه، اکسیژن کمتری به فولیکول‌های مو می‌رسد. این موضوع می‌تواند منجر به ضعف فولیکول‌های مو، کاهش رشد آنها و در نهایت ریزش مو شود.
برای ارزیابی سطح آهن در بدن، پزشکان معمولاً آزمایش فریتین را تجویز می‌کنند. فریتین پروتئینی است که آهن را در بدن ذخیره می‌کند و سطح آن می‌تواند نشان دهنده میزان آهن موجود در بدن باشد. سطح پایین فریتین معمولاً با کمبود آهن و در نتیجه ریزش مو مرتبط است. در صورتی که نتایج آزمایش نشان دهد که سطح آهن یا فریتین شما پایین است، پزشک ممکن است تغییراتی در رژیم غذایی شما توصیه کند یا مکمل‌های آهن تجویز کند.
بررسی ذخایر ویتامین های مورد نیاز برای رشد مو
یکی از جنبه‌های مهم در بررسی و تشخیص علت ریزش مو، انجام آزمایش‌های مختلف است که به پزشک کمک می‌کند تا بتواند بهترین روش درمانی را برای بیمار خود انتخاب کند. در این میان، آزمایش بررسی ویتامین‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ویتامین‌ها نقش بسیار مهمی در سلامت بدن و به ویژه پوست و مو دارند. کمبود برخی از ویتامین‌ها مانند ویتامین D، ویتامین B12 و زینک می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت پوست و مو داشته باشد و منجر به ریزش مو شود. به همین دلیل، در آزمایش‌های چکاپ ریزش مو، حتماً باید سطح این ویتامین‌ها در بدن فرد بررسی شود. اگر نتایج آزمایش نشان دهد که فرد دچار کمبود هر یک از این ویتامین‌ها است، پزشک ممکن است توصیه کند که فرد به صورت روزانه مکمل‌های غذایی حاوی این ویتامین‌ها را مصرف کند تا کمبود جبران شود و سلامت موها بهبود یابد. با انجام این آزمایش ساده و در صورت لزوم مصرف مکمل‌های تجویز شده توسط پزشک، می‌توان به بهبود وضعیت موها و کاهش ریزش آنها کمک کرد.
آزمایش های هورمونی که برای بررسی ریزش مو در زنان باید انجام شوند
هورمون‌ها نقش مهمی در رشد و سلامت مو ایفا می‌کنند و هرگونه اختلال در آنها می‌تواند منجر به ریزش مو شود. برای تشخیص دقیق علت ریزش مو و انتخاب بهترین روش درمان، پزشک ممکن است انجام آزمایش‌های هورمونی را توصیه کند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین آزمایش‌های هورمونی که برای بررسی ریزش مو در زنان انجام می‌شوند، می‌پردازیم:
آزمایش آندروژن‌ها
آندروژن‌ها، گروهی از هورمون‌های مردانه هستند که در بدن زنان نیز وجود دارند. افزایش سطح آندروژن‌ها، مانند تستوسترون و DHEA-S، می‌تواند باعث ریزش مو شود. این آزمایش‌ها سطح این هورمون‌ها را در خون اندازه‌گیری می‌کنند و به پزشک در تشخیص اختلالات مرتبط با آندروژن‌ها کمک می‌کنند.
آزمایش هورمون‌های زنانه
هورمون‌های زنانه، مانند استروژن و پروژسترون، نقش مهمی در سلامت مو دارند. عدم تعادل در این هورمون‌ها، به خصوص در دوران یائسگی یا اختلالات قاعدگی، می‌تواند منجر به ریزش مو شود. آزمایش‌های مربوط به این هورمون‌ها سطح آنها را در خون اندازه‌گیری می‌کنند.
آزمایش پرولاکتین
پرولاکتین، هورمونی است که در تولید شیر در دوران شیردهی نقش دارد. افزایش سطح این هورمون می‌تواند منجر به ریزش مو شود. آزمایش پرولاکتین سطح این هورمون را در خون اندازه‌گیری می‌کند و به پزشک در تشخیص مشکلات مرتبط با پرولاکتین کمک می‌کند.
آزمایش کورتیزول
کورتیزول، هورمونی است که در پاسخ به استرس ترشح می‌شود. افزایش سطح کورتیزول می‌تواند منجر به ریزش مو شود.
آزمایش آهن (فریتین)
آهن، ماده معدنی مهمی برای رشد مو است. کمبود آهن می‌تواند منجر به ریزش مو شود.
آزمایش ویتامین D
ویتامین D، ویتامینی مهم برای سلامت مو است. کمبود ویتامین D می‌تواند منجر به ریزش مو شود.
آزمایش انسولین
انسولین، هورمونی است که در تنظیم قند خون نقش دارد. افزایش سطح انسولین و مقاومت به انسولین می‌تواند با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) مرتبط باشد که یکی از دلایل ریزش مو است.
آزمایش هایی که برای بررسی ریزش مو در مردان باید انجام شوند
برای تشخیص دقیق علت ریزش مو و انتخاب بهترین روش درمان، پزشک ممکن است انجام آزمایش‌های هورمونی را توصیه کند. این آزمایش‌ها به بررسی سطح هورمون‌های مختلفی می‌پردازند که می‌توانند در ریزش مو نقش داشته باشند.
یکی از هورمون‌های مهم در این زمینه، تستوسترون است. این هورمون مردانه در بدن به دی‌هیدروتستوسترون (DHT) تبدیل می‌شود که می‌تواند عامل اصلی ریزش مو در مردان باشد. آزمایش تستوسترون و DHT به پزشک کمک می‌کند تا سطح این هورمون‌ها را در بدن شما بررسی کند و در صورت لزوم، اقدامات لازم را انجام دهد.
علاوه بر این، هورمون‌های تیروئید نیز می‌توانند در ریزش مو نقش داشته باشند. غده تیروئید هورمون‌هایی را تولید می‌کند که در بسیاری از عملکردهای بدن از جمله رشد مو نقش دارند. عدم تعادل در سطح هورمون‌های تیروئید می‌تواند منجر به ریزش مو شود. آزمایش‌های هورمون تیروئید به پزشک کمک می‌کند تا عملکرد غده تیروئید شما را ارزیابی کند و در صورت وجود مشکل، درمان مناسب را تجویز کند.
سخن پایانی
پس از بررسی و شناخت انواع آزمایش ریزش مو، باید به خاطر داشته باشیم که درمان ریزش مو بستگی به علت اصلی آن دارد. اگر آزمایش هورمونی نشان داد که تغییرات هورمونی در زنان عامل ریزش مو است، حتما باید با پزشک متخصص مشورت کرد تا سطح هورمون‌ها به حالت تعادل بازگردد.
در صورتی که علت ریزش مو، مشکلات هورمونی یا بیماری خاصی نباشد و همچنین عامل ژنتیکی در میان نباشد، ممکن است کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها در بدن عامل اصلی باشد. این کمبود معمولا به دلیل رژیم‌های غذایی نادرست و کاهش وزن سریع و شدید در مدت زمان کوتاه رخ می‌دهد. در این حالت، استفاده از مکمل‌های غذایی برای جبران کمبود مواد مغذی ضروری است.
